توریسم درمانی که گاهی از آن با عنوان توریسم سلامت و یا گردشگری سلامت نام برده می‌شود یکی از مباحث جذاب در صنعت توریسم و صنعت خدمات پزشکی و زیبایی برای جذب بیمار است. هر ساله میلیون‌ها نفر در سراسر دنیا برای دریافت خدمات با کیفیت‌تر و ارزان‌تر درمانی به کشورهای دیگر سفر می‌کنند. تایلند، مکزیک و هند جزو مقاصد جذاب گردشگری سلامت در دنیا هستند.
توریسم درمانی چیست؟
سازمان جهانی گردشگری (WTO) به طور خاص، گردشگری سلامت را چنین تعریف می‌کند : استفاده از خدماتی که به بهبود یا افزایش سلامتی و افزایش روحیه فرد (با استفاده از آب‌های معدنی ، آب و هوا یا مداخلات پزشکی) منجر می‌شود و در مکانی خارج از محل سکونت فرد – که بیش از ۲۴ ساعت است – به طول می‌انجامد.
انواع گردشگری سلامت
گردشگری پزشکی
گردشگری پزشکی رایج ترین و حساس ترین زیر شاخه گردشگری سلامت است. این سفر عموما برای درمان بیماری یا انجام عمل جراحی و یا چک آپ سلامت گردشگر در کلینیک‌ها و بیمارستان‌های کشوری با امکانات پزشکی بالا و هزینه‌های درمانی مناسب انجام می‌گیرد.
گردشگری پزشکی یا گردشگری درمانی حساس‌ترین نوع گردشگری در بین تمام انواع گردشگری‌ها است. زیرا به طور مستقیم با جان و سلامت گردشگر مرتبط است. گرچه بسیاری از کشورهای توریستی دنیا امروزه برای کسب درآمد و جذب بیمار، خدمات گردشگری درمانی ارائه می دهند، اما مطمئنا توانمندی یک کشور در علم پزشکی و خدمات درمانی برخلاف گردشگری تفریحی و ورزشی و … چیزی نیست که صرفا با ساخت و ساز و صرف پول بدست آید. وجود پزشکان متبحر و با تجربه، سابقه علم پزشکی، وجود زیرساخت‌های درمانی و نظارتی، وجود بیمارستان‌ها و کلینیک‌های استاندارد، تجهیزات پزشکی کامل و به روز، همچنین وجود قوانین و نظارت‌های پزشکی جزو زیرساخت‌های مهم درمانی یک کشور به شمار می‌روند، تا آن کشور بتواند در مرحله بعدی با ادغام خدمات اقامتی و گردشگری اقدام به فعالیت در زمینه گردشگری سلامت کند.
قابل ذکر است که کشور ایران دارای پیشینه پزشکی هزاران ساله است و همواره پزشکان ایرانی در سطح بین المللی شناخته شده بودند.
گردشگری طبیعت درمانی
سفر درمانی به مراکز دارای منابع و خدمات درمانی طبیعی تحت نظارت پزشک را گردشگری طبیعت درمانی می‌گویند. این منابع و خدمات طبیعی شامل چشمه‌های آب گرم، دریاچه نمک، آفتاب درخشان، لجن طبی، ماساژ طبی، حمام گیاهی و همچنین محیط زیست زیبا، پاک و آرام به منظور بهبود بیماران پوستی، تنفسی، روماتولوژی، عضلانی و یا گذراندن دوران نقاهت بعد از درمان و عمل‌های جراحی صورت می‌گیرد.
به لطف خدا، طبیعت متنوع ایران انواع و اقسام منابع طبیعت درمانی را در اختیار انسان‌ها گذاشته است. درحال حاضر در ایران مراکز بسیاری وجود دارد که در کنار منابع طبیعت درمانی امکانات اقامتی، رفاهی و نظارت پزشکی را برای گردشگران آماده کرده‌اند، تا گردشگران بتوانند در آرامش و رفاه کامل از این نعمت‌های خداوند استفاده کنند.
گردشگری تندرستی
در این نوع سفر، گردشگر به دنبال آرامش است و برای رهایی از تنش‌های زندگی روزمره و تجدید قوا، بدون مداخله و نظارت پزشکی راهی سفر می‌شود. معمولا این گردشگران بیماری جسمی مشخصی ندارند و بیشتر در پی بهره‌مندی از طبیعت شفابخش و دوری از شلوغی‌ها، تنش‌ها و آلودگی‌های زندگی شهری هستند.
یکی از جاذبه‌ها و امتیازات ایران برای گردشگری درمانی در حوزه‌ی آب درمانی است، به طوری که در حال حاضر بیش از ۱۰۰۰ چشمه آب معدنی شناسایی شده است. از دیگر جاذبه‌های گردشگری تندرستی در ایران، وجود هتل‌ها و ویلاهای جنگلی، کویری، ساحلی و یا کوهستانی است. که افراد می‌توانند در آرامش کامل در محیط زیست پاک تندرستی خود را بهبود بخشند.
درباره گردشگری سلامت
گردشگری سلامت را می توان به عنوان فرآیند سفر کردن به کشوری خارجی از محل اقامت فرد با هدف دریافت خدمات پزشکی تعریف کرد. رشد محبوبیت توریسم پزشکی توجه سیاست گذاران، محقیقن و رسانه ها را جلب کرده است. توریسم پزشکی در گذشته به جذب بیمار از کشورهای کمتر توسعه یافته به کشورهای توسعه یافته برای دریافت درمان هایی که در سرزمین خود بیمار یافت نمی شد، اطلاق می گردید.
اما امروزه شاهد تغییرات کمی و کیفی چشمگیری در جابجایی افراد هستیم و جذب بیمار برای دسترسی به خدمات پزشکی و درمانی، از کشورهای غنی تر و ثروتمندتر به کشورهای کمتر توسعه یافته سفر می کنند. این تغییر عمدتا به دلیل هزینه های به نسبت پایین درمان در کشورهای کمتر توسعه یافته، در دسترس بودن پروازهای کم هزینه و افزایش بازاریابی و اطلاعات آنلاین برای مشتری درباره موجود بودن سرویس های پزشکی روی داده است.
آنچه به واقع منجر به قرار گرفتن کلمه "توریسم" در مفهوم توریسم پزشکی شده، آن است که بیمار اغلب پس از فرآیند درمانی در کشور مقصد می ماند. مسافرین به این ترتیب می توانند با سیاحت، سفرهای روزانه و یا شرکت در دیگر انواع فعالیت های سنتی توریسم، از سفر خود لذت و استفاده ببرند.
هزینه توریسم پزشکی
مدیکال توریسم بیانگر یک رویداد جهانی و مولتی‌میلیارد دلاری است که انتظار می‌رود طی یک دهه آینده رشد چشمگیری پیدا کند. برای افرادی که تمایل به دریافت خدمات و تسهیلات پزشکی دارند، هزینه یک عامل کلیدی تأثیرگذار در تصمیم‌گیری برای دریافت خدمات پزشکی در خارج از کشور محسوب می‌شود.
با افزایش روزافزون هزینه درمان و خدمات پزشکی در ایالات متحده و دیگر بخش‌های جهان، بسیاری از کارفرمایان و شرکت‌های بیمه شروع به استفاده از توریسم پزشکی به عنوان راهی برای کاهش این دست هزینه‌ها کرده‌اند. هر روزه کشورهای بیشتری در سرتاسر جهان اهمیت مزایای اقتصادی این بازارهای نوپا را درک کرده و بنابراین خدمات درجه یک پزشکی را با قیمت‌هایی بسیار کمتر ارائه می‌کنند.
علت اصلی اینکه کلینیک‌ها و بیمارستان‌ها در کشورهای توسعه‌یافته قادر به کاهش هزینه‌های خود هستند، مستقیماً با وضعیت اقتصادی آن کشور مرتبط است. ارتباط مستقیم تولید ناخالص داخلی سرانه یک کشور مورد بررسی قرار می‌گیرد که نشانگر سطح درآمد است. در نیتجه هزینه جراحی در کشورهایی که توریسم پزشکی را ترویج می‌دهند بین ۳۰ تا ۷۰ درصد کمتر از هزینه آن در مقایسه با کشور آمریکا است.
کیفیت گردشگری سلامت
کیفیت خدمات در بخش خدمات درمانی، از دو مؤلفه اصلی تشکیل شده است، یکی کیفیت فنی یا مکانیکی و دیگری کیفیت عملکردی یا قابل استفاده. تجهیزات فنی هسته اصلی الگوریتم تشخیص بیماری است، در حالی که کیفیت عملکردی بر اساس خدمات ارائه شده در مراکز درمانی و پزشکی (از جمله خدمات کارکنان، پرستاران و از همه مهمتر پزشکان به بیمار و کمک و یاری آنها) می‌باشد. کیفیت خدمات در صنعت توریسم پزشکی بخشی مهم و حیاتی در جذب بیمار است.
یکی از موانع ریشه‌ای در پذیرش مدیکال توریسم ، این دیدگاه است که در این کشورها خدمات پزشکی با کیفیت مورد قبولی ارائه نمی‌شوند. کلید غلبه بر این امر، استفاده از استراتژی‌های بازاریابی قوی و ارزیابی‌های کیفیتی از طریق اعتبارسنجی از مؤسسات مقبول و معتبر بین‌المللی است. چنین اعتبارسنجی برای قدرت بخشیدن به اعتماد به خدمات پزشکی و درمانی و جذب بیمار، نقشی بسیار محوری ایفا می‌کند.
اگر به دنبال اعتبارسنجی شاهد همکاری و شراکت با بیمارستان‌ها و یا سیستم‌های خدمات درمانی معتبر در کشورهای صنعتی نیز باشیم، این اعتماد می‌تواند حتی قوی‌تر نیز بشود. زمانی که ارائه‌دهندگان خدمات درمانی و پزشکی دارای اعتبارنامه دریافت کنند و عضوی از یک شبکه ارجاعی بین‌المللی شوند، می‌توان آنها را به شکل مؤثری بر اساس ریسک‌ها درجه‌بندی نمود.
گردشگری سلامت در ایران
گردشگری سلامت در ایران با وجود کیفیت بالای خدمات درمانی و قیمت ارزان، به علت نبود تبلیغات مناسب، هنوز جایگاه خود را در بازار نیافته است و گام‌های نخست را طی می‌کند. در حالی‌که دولت بر اساس برنامه‌ریزی‌های خود باید تا پایان برنامه چهارم توسعه ۳۰ درصد از نیازهای درمانی کشور را از طریق صدور کالا، خدمات پزشکی و توریسم درمانی فراهم کند. دراین میان ایران رقبای مهمی نیز در منطقه دارد. از جمله رقبای مهم ایران در حوزه خلیج‌فارس می‌توان اردن و دبی را نام برد. کشور اردن سالانه ۵۰۰ میلیون دلار درآمد ارزی از توریسم درمانی دارد. دبی از چند سال پیش شهرهای سلامت را راه‌اندازی کرده و با برخی از دانشگاه‌های معتبر دنیا برای توسعه این مراکز قرارداد بسته است.
اما این آغاز راه است. طبق استراتژی‌های تعریف شده که قرار است اعتباری برابر با ۱۶ میلیارد درهم دبی به بخش توریسم درمانی اختصاص یابد. دبی می‌کوشد هسته قدرتمندی برای ارتقای این بخش ایجاد کند. این طرح شامل تقویت شبکه‌های موجود تسهیلات درمان و سلامت و نیز ایجاد زیر ساخت‌های مدرن و مرکز معتبر و بزرگی از متخصصان سلامت ومهارت‌های درمانی با اعتبار توریستی در دبی است.
لطفا نظر خود را درباره این پُست در صفحه اینستاگرام به اشتراک بگذارید: ورود به اینستاگرام
سیستم هوشمند جذب بیمار دکتر لینک، راهکاری برای افزایش بیمار در مطب ، کلینیک و بیمارستان
مقالات مرتبط:
بهره گیری از بازاریابی دهان به دهان در حوزه خدمات درمانی
شیوه جذب بیمار برای دندانپزشکی
