مقدمه
امروزه استفاده از دستگاه های تشخیص پزشکی مانند انواع و اقسام دستگاه های تصویربرداری پزشکی و انواع آزمایش های غربالگری و تشخیصی در درمان بیماری ها بسیار کمک کرده است. اما اتفاق بدی که در این بین با رشد تکنولوژی اتفاق افتاده است، توجه بیش از حد به گوشی تلفن همراه است که مطالعات متعددی اثبات کرده، میزان تمرکز و توجه ما را کم کرده است. در این بین، هنوز پایه و اساس تشخیص های پزشکی بر اساس مشاهدات و مکالمه بین پزشک و بیمار اتفاق می افتد. پس وجود تکنولوژی از یک سمت باعث بهبود درمان شده اما از طرفی به دلیل استفاده همه ما از جمله پزشکان از گوشی های تلفن همراه، باعث آسیب به بحث درمان بیماران شده است.
منظور از گوش دادن موثر چیست؟
گوش دادن به این معنا نیست که فقط به صحبت های طرف مقابل بدون تمرکز گوش کنیم. البته حتی اگر با تمرکز هم به صحبت های طرف مقابل خود گوش دهیم هم کافی نیست.
خیلی مواقع پیش آمده است که فردی با ما صحبت می کند و ما به جای اینکه واقعا به او گوش دهیم حواس ما به جای دیگری پرت می شود. همه این مثال ها، نمونه هایی از گوش دادن غیر موثر است. گوش دادن موثر در واقع چیزی فراتر از این ها است.
گوش دادن موثر، یعنی اینکه تمام تمرکز ما روی گفته های طرف مقابل باشد و سعی کنیم کاملا حرف طرف مقابل را درک کنیم و با صبوری اجازه دهیم صحبت فرد تمام شود.
گوش دادن به بیماران
معنی گوش دادن موثر، در دنیای پزشکی هم به همین صورت است. نیاز است که به صحبت های بیمار با دقت گوش دهیم و تا انتها اجازه دهیم صحبت های بیمار تمام شود.
از آنجایی که شرح حال گیری از بیمار، مهمترین قسمت درمان است و بیمار با جزئیاتی که برای پزشک خود مطرح می کند در درمان بیماری خود به پزشک کمک می کند بنابراین وقتی صحبت بیمار را قطع می کنیم باید بدانیم امکان خطای پزشکی افزایش می یابد.
پس لازم است که این مهارت کلیدی و مهم را آموزش ببینیم تا بتوانیم به خوبی بیمار را معالجه و درمان کنیم. در اینجا چند نکته ای که برای گوش دادن موثر به بیماران را باید رعایت کنیم ذکر می کنیم.
نکته اول: اجازه دهیم بیمار صحبت خود را تمام کند.
اولین نکته ای که باید به آن توجه داشته باشیم این است که نباید صحبت بیمار را قطع کنیم. اکثر پزشکان از این می ترسند که اگر بیمار شروع به صحبت کند، دیگر فرصتی برای معاینه پیش نخواهد آمد و بیمار هنوز پشت سر هم در حال توضیح دادن خواهد بود.
به طور متوسط اگر پزشک حرف بیمار را قطع نکند بیمار در مدت ۹۲ ثانیه شرح حال خود را بیان خواهد کرد.
چیزی که پزشکان اصلا فکرش را هم نمی کردند که فقط ۹۲ ثانیه به طول می انجامد. البته در بعضی مواقع این عدد پایین یک دقیقه بوده است ولی به طور میانگین یک دقیقه و نیم زمان سپری شده است.
نکته دوم: به نشانه تایید صحبت های بیمار سر خود را تکان دهید.
هنگام صحبت بیمار در مواقعی سر خود را تکان دهیم تا بیمار متوجه گوش دادن ما شود. اگر بیمار احساس کند که به صحبت های او گوش داده نمی شود قطعا نمی تواند به خوبی تمام ماجرا را تعریف کند.
پس سعی کنیم در حین صحبت های بیمار از سر خود به نشانه تایید و متوجه شدن منظور او استفاده کنیم.
نکته سوم: با بیمار همدلی کنید.
برای آنکه این احساس در بیمار ایجاد شود که پزشک برای او اهیمت قائل است و به صحبت های او گوش می کند این است که پزشک با بیمار خود همدلی کند. همدلی به این معنا است که بتواند داد و ستد روحی کند و با احترام و خوش رویی شرایط بیمار را درک کند.
برای اینکه حس همدلی بین شما و بیمارتان شکل بگیرد، توصیه می شود چند سوال از بیمار بپرسید. پرسیدن سوال این احساس را در بیمار بوجود می آورد که برای شما اهمیت دارد و به صحبت های او گوش کرده اید.
از بیمار بخواهید بیشتر درباره علائم بیماری، درد و ... توضیح بدهد. یا اینکه از او بپرسید چرا تصور می کند بیمار است؟ یا نظر او را درباره اینکه چرا به بیماری مبتلا شده است جویا شوید.
بعد از پرسیدن این سوالات بهتر است خلاصه ای از آنچه بیمار گفته است را برای او بازگو کنید. تکنیک فوق العاده که گفته های بیمار را خلاصه می کنید تا هم بفهمید منظور بیمار را درست متوجه شدید و هم احساس گوش دادن را به بیمار منتقل کنید
نکته چهارم: لحن متناسب با بیمار خود داشته باشید.
اینکه چطور لحن متناسب با بیمار داشته باشیم تکنیک مهمی است که باید برای گوش دادن موثر به بیماران به آن حتما توجه کنیم. برای اینکه حس همدلی خود را به بیمار درست منتقل کنیم لازم است به لحن چند جمله اول بیمار دقت کنیم. خیلی کار سختی نیست. اوایل شاید انجام آن کمی انرژی بر باشد اما بعد از گذشت چند هفته این روند آسان می شود و به صورت خودکار می توانیم لحن خود را با لحن بیمار خود یکسان کنیم.
لطفا نظر خود را درباره این پست در صفحه اینستاگرام به اشتراک بگذارید: ورود به اینستاگرام
سیستم مدیریت مطب، کلینیک و بیمارستان دکتر لینک سیستمی با انعطاف پذیری بسیار بالا جوابگوی تمامی تخصص های پزشکی می باشد.
مقالات مرتبط:
استراتژی های مدیریت مطب برای ایجاد مزیت رقابتی
دو نکته اساسی برای موفقیت تبلیغات کلینیک یا مطب
چطور زمان انتظار را برای بیماران جذاب کنیم
